Bossa n´ Marley - No Woman No Cry (HQ sound)

სკანდინავიური მითოლოგია

თორი (Þórr, Thor, Thunar, Donar) არის ჭექა-ქუხილის ღმერთი. ის არის ოდინისა და იორდის (Jord) შვილი. იორდი განასახიერებს დაუსახლებელ, დაუმუშავებელ პრიმიტიულ მიწის. იგი იყო მთავარი ღმერთის, ოდინის ერთ-ერთი მეუღლე.
თორის მეუღლე იყო სიფი (Sif). ის ოქროსფერ-თმიანი მოსავლისა და ნაყოფიერების ქალღმერთი იყო.

სიფი

როგორც მისი დიადი მამა, თორიც ხშირად სტუმრობდა დედამიწას. იგი იყო მეგობრული მოკვდავების მიმართ და იყო გიგანტების მტერი, თუმცა თავადაც გიგანტი იყო ყველანაირი შეხედულებით. მას ჰქონდა ზეადამიანური ძალა და მადა . მისი წითური წვერი იყო ელვის სიმბოლო. მისი წვერი კაშკაშებდა როდესაც იგი ომში თავისი კარეტით გამოდიოდა, რომელშიც მას თხები ჰყავდა შებმული. როდესაც თორი ბრაზდებოდა ის წვერზე ხელს ისვავდა და გამოსცემდა საშინელ ხმას. საზარელი იყო ამ დროს ის ხმა და თორის გამოხედვა.

თორი

თორის მუდმივი ესკორტი იყო ლოკი (Loki). ლოკი იყო ბოროტების და ქაოსის ყველაზე ბოროტი ღმერთი. იგი იყო იგილის (Egil) ვაჟი, როსკვას (Roskva) ძმა.

ლოკი

ლოკი თორის მსახური გახდა მისი უტგარდში (Utgard) მოგზაურობისას. ლოკი განთქმული იყო თავისი სისწრაფით, ხოლო მისი და, როსკვა გადასცეს თორს როგორც მსახური მას შემდეგ რაც ლოკმა იგნორირება გაუკეთა თორის ბრძანებას და გაანადგურა თხის ძვლები, რომლითაც თორი იკვებებოდა.

თორი

თორი არის კოლოსალური ძალის მქონე მეომარი. მისი მაგიური სარტყელი მეგინგარდი (Megingjard) და რკინის ხელთათმანები მას კიდევ უფრო მატებს სიძლიერეს: რაც უფრო ძლიერ მოიჭერს სარტყელს, მით უფრო მეტი ძალა ეძლევა. მისი იარაღი არის დიდი საომარი ურო – მიოლნირი (Mjollnir), რომელიც ლოკის დავალებით იქნა გაკეთებული ორი ნაინის, სინდრის და ბროკრის მიერ. მიოლნირის გაქნევის შემდეგ ეს საომარი ურო მუდამ, თავის მფლობელს, თორს უბრუნდება და მზად არის ხელახალი ბრძოლისთვის. ღმერთებისთვის მიოლნირი ფასდაუდებელი განძი იყო, რადგან ის იცავდა აზგარდს გიგანტებისგან. ურო არამარტო იარაღი არამედ ნაყოფიერების სიმბოლოც იყო. ტრადიციების მიხედვით ქორწილის ცერემონიისას პატარძალს ჩაქუჩს უდებენ კალთაში.

თორი

გარდა ჭექა-ქუხილისა თორი აგრეთვე იყო ნაყოფიერების, ნაყოფიერი ქორწილის, ოჯახური კერის და ცეცხლის ღმერთი. მისი დღე, ხუთშაბათი იყო წარმატებული ქორწილის დღე და გლეხები აღნიშნავდნენ ამ დღეს.
თორი ცხოვრობდა ბილსკირნირის (Bilskirnir) ციხესიმაგრეში, რომელშიც 540 ოთახი იყო. ციხესიმაგრე იყო თანდერჰეიმის (Thrudheim) რეგიონში, ჯადოქრობის ადგილას (“place of might”). როდესაც სხვა ასები შეკრებაზე საკუთარი ეტლებით მიდიოდნენ თორი ცას ორი მაგიური თხის, ტანგნიოსტის და ტანგრისნირის მეშვეობით კვეთდა. ამავე დროს ეს ორი თხა თორის გამოულევი საკვებია. ის მათ შეწვავს და ჭამს. ძვლებს კი ტოვებს და მეორე დღეს თხები ცოცხლდებიან

ხელჩართულ ომში თორმა მოკლა გიგანტი ჰრუნგნირი (Hrungnir) რომელსაც ქვის თავი და გული ჰქონდა. ჰრუნგნირის გვამი თორს დაეცა. მიუხედავად თავისი ძალებისა, ვერცერთმა ღმერთმა ვერ შეძლო ჰრუნგნირის გვამის აწევა გარდა თორის სამი წლის ვაჟისა მაგნი(Magni).

ჰრუნგნირი

მაგნი

თორმა დაიფიცა რომ ომსა თუ მშვიდობაში, ზღვაში თუ ხმელეთზე ის დაეხმარებოდა ადამიანებს და მოუტანდა მათ იღბალს. სწორედ ამიტომ მის გამოსახულებას ადამიანები ხატავდნენ მაგიდებზე, გემებზე, სახლებზე. თორი იყო დაუნდობელი გლეხების მფარველიც. თორი იყო ერთერთი ყველაზე ზემდგომი ღმერთი ჩრდილოეთის მითოლოგიებში. მისი შთამომავლობა ძირფესვიანად გაქრა როგორც ბრინჯაოს ხანის კულტურა.

სკანდინავიელებ თვლიდნენ რომ სეტყვის დროს თორი ცაში თავისი ტხებშებმული ეტლით მოგზაურობდა. როცა თორი თავის ურო მიოლნირს ისროდა მაშინ ჭექა-ქუხილი იწყებოდა.
თორის მთავარი მტერი იყო იორმუნგანდი (Jormungand), ლოკის შვილი, ზღვის დიდი გველი. რაგნაროკის დღეს თორი მოკლავს იორმუნგანგს მაგრამ გველი მაინც მოასწრებს კბენას და 9 ნაბიჯის გადადგმის შემდეგ თორი უსულოდ დაეცემა მიწაზე. მისი სიკვდილის შემდეგ მის ჩაქუჩს მისი შვილები დაეუფლნენ.

იოტუნები (Jötun) – სკანდინავიურ მითოლოგიაში გიგანტები გრიმტურსენების (იმირის შვილები) ოჯახიდან. იოტუნები ცხოვრობდნენ იოტუნჰეიმში, გამოირჩეოდნენ განსაკუთრებული ძალით და სიდიდით და იყვნენ ასთა მოწინააღმდეგები და ხალხის მტრები. იოტუნების მეორე სახელია : გრიმტურსენები. ისინი განასახიერებდნენ სტიქიურ ძალებს. მათი ნაწილი ცხოვრობდა ქვის მთებში, ითვლებოდა რომ გრიმტურსენებს ქვის თავი და გული აქვთ. იოტუნების გარდა, ლეგენდებში მოხსენიებულნი არიან სხვა ტურსები(გიგანტები)

გიგანტ-იოტუნთა სია:

იმირი – პირველი გიგანტი

იმირი

ანგრბოდა – გიგანტი ქალი, რომელმაც ლოკისგან სამი ურჩხული დაბადა : იორმუნგანდი – ზღვის დიდი გველი,
ფენრირი – მგელი-გიგანტი და ცისფერ-თეთრი სიკვდილი – ჰელი.

ანგრბოდა

ბაუგი – გილინიგის შვილი, გუტუნის უმცროსი ძმა. ბაუგი ოდინს დაეხმარა “პოეტური თაფლის” მოპოვებაში.
ბილეისტი – ლოკის ძმა.
ბილინგი – რინდის მამა.

რინდი

ვაფტრუნდირი – გიგანტი, რომელმაც ოდინს სიბრძნეში შეეჯიბრა.
გერდი – ფრეირის ცოლი.

ფრეირი

გილინგი – გიგანტი, რომელიც მოკლული იქნა “პოეტური თაფლის” გამო ფიალიარის და გალიარის მიერ.
ჰიმირი – გიგანტი, რომელიც თორთან ერთად გაემგზავრა გველ იორმუნგანდის “დასაჭერად”.

თორი

გიროკინი – გიგანტი ქალი, რომელმაც ასებს დაეხმარა ბალდრის გასასვენებელი გემის ზღვაზე გაშვებაში.

ბალდრი (ბალდერი ( Balder)), სინათლისა და გაზაფხულის ღმერთისკანდინავიურ მითოლოგიაში. ოდინისა და ფრიგის ძე. მისი სიკვდილი ღმერთების (ასების) და მთელი სამყაროს დაღუპვას მოასწავებდა, ამიტომ დედა – ფრიგი ყველაფრისაგან იცავდა, მხოლოდ ფითრი გამორჩა მხედველობიდან. ამით ისარგებლა ასების მტერმა ლოკმა, ფითრის რტოსგან ხელშუბი გააკეთა, წყვდიადის ბრმა ღმერთს ჰედრს გადასცა და ასპარეზობის დროს ისე მიმართა მისი ხელი, რომ ჰედრმა ბალდრი განგმირა. მითური გადმოცემით, ბალდრი მკვდრეთით აღდგება ხოლმე განახლებულ სამყაროსთან ერთად

ბალდრა

გრიდი - ქალი-გიგანტი. მან ოდინს ვაჟი, ვიდარი , გაუჩინა. ეხმარებოდა თორს.

გრიდი

ვიდარი

ლოკი – იოტუნი ცეცხლის ღვთაება. იგი მოუხმობს რაგნაროკს და სამყაროს დასასრულს.

ლოკი

მანი – მთვარის ღმერთი – ვარსკვლავების მმართველი.
მიმირი – იგდრასილის ფესვებთან არსებული სიბრძნის წყაროსბრმა დარაჯი.

მიმირი

მოდგუდი – ქალი-გიგანტი, ჰელის მოსამსახურე.
მოკურკალფი – გრუნგნირუს დასახმარებლად გიგანტების მიერ თიხისგან შექმნილი მთაკაცი. იგი თორის დამხმარემ, ტიალფიმ, მოკლა.

მუნდილფორი – მანის და სოლის მამა. სიამაყის გამო დაისაჯა ასების მიერ.

ნარფი – ნოჩის(Nótt) მამა.

ნოჩი

რანი – ეგირის ცოლი. მეუღლეს ჩაძირული ხალხის გვამების შეგროვებაში ეხმარება.

რანი

ეგირი

რინდი – ვალის დედა.
სკიმირი – გოლიათი, რომელიც თორს შეხვდა უტგარში მოგზაურობის დროს.
სნიორი – გიგანტი. თოვლის მოსვლის მახარობელი.
სოლი(სული, სუნა) – მზე, თვე მანის და.
ტოკი – ქალი-გიგანტი. ლოკმა ტოკის გარეგნობა მიიღო, რათა არ დაეშვა ბალდარის მკვდართა სამეფოდან დაბრუნება.

ტრიმი – ტრიმმა თორის ურო მოიპარა.
ფარბაუტი – ლოკის მამა.
ფაილიარი – გიგანტი, რომელიც რაგნაროკის დასაწყისს გამოაცხადებს.
ჰელი – გარდაცვლილთა სამეფოს ქალღმერთი, ლოკის შვილი.

ჰელი

ხროდი – ჰიმირის მეუღლე.

ჰიმირი

ხრესვლეგრი(Hraesvelgr) – ქარის მბრძანებელი.
ეგირი(Agir) – ზღვის გიგანტი, ზღვათა მფლობელი, ასების მეგობარი.
ელი – ქალი-გიგანტი. თორს აიძულა მუხლის მოდრეკა მათი შერკინების დროს.
იარნსაკსა – თორის საყვარელი. თორის ვაჟის, მაგნის, დედა.

იარნასკა

ოდინი(Odin, Óðinn Odhin, Wotan, Wotan, Jolnir) – უზენაესი ღვთაება სკანდინავიურ მითოლოგიაში; ვალჰალას მბრძანებელი, სიბრძნის, პოეზიის, მაგიის, ომისა და შუღლის ღმერთი. გარდა ამისა არის სიკვდილის ღვთაებაც. ტევტონურ (ძველ გერმანულ) მითოლოგიაში მსგავსი პერსონაჟი იყო ვოდანი(Vodan, Votan) ოდჰინი (Odhinn). ანგლოსაქსურ მითოლოგიაში ვოდენი (Woden). ოდინმა შექმნა ვალკირიები (valkyries), 12 გაუთხოვარი მეომარი, რომლებიც მასთან ერთად ცხოვრობდნენ ვალჰალაში, მკვდარი გმირების დარბაზში, სადაც ოდინის სამსჯავრო იყო.

ვალკირიები

ოდინის ცოლი იყო ფრიგა. ოდინი ცხოვრობდა აზგარდში (Asgard) , ვალასკალფის სასახლეში. იქ იყო მისი ტახტი, საიდანაც ის თვალყურს ადევნებდა თუ რა ხდებოდა სკანდინავიის 9 ქვეყანაში. ოდინი სტუმრობდა დედამიწას, სახეშეცვლილი რათა ადამიანებს არ ეცნოთ, რათა ენახა თუ როგორ იქცეოდა ხალხი და გაეგო როგორ განსჯიდნენ მას.

ფრიგა

ლეგენდის მიხედვით, ოდინი ხალხს უმეტესად ევლინებოდა, როგორც ცალთვალა, ლურჯმოსასხამიანი მოხუცი. იგი რვაფეხიან ცხენზე, სლეიპნირზე (Sleipnir), არის ამხედრებული. როდესაც ის თავის სამფლობელოს დარბაზში ზის მას ორი ყვავი, ჰუგინი (აზროვნება) და მუნინი (მახსოვრობა) გარე სამყაროს ამბებს ყურში ჩასჩურჩულებენ. ისინი სასახლიდან ყოველდღიურად გამოფრინდებოდნენ და მოჰქონდათ ყველა სიახლე რაც 9 ქვეყანაში ხდებოდა. ორი მგელი, რომლებიც მის ფეხებთან სხედან არიან გერი (ნაყროვანება) და ფრეკი (განადგურება).

ოდინს ჰქონდა შუბი გუნგნირი (Gungnir), რომელიც მისთვის დვარფებმა (dwarves - მითიური რასა, ჯუჯები რომლებიც მიწის ქვეშ ცხოვრობდნენ) დაამზადეს. შუბი სამიზნეს არასდროს ცდებოდა. შუბის მოზიდვა ომის მომასწავლებელი იყო. ეს მოხდა აირისსა და ვენისს შორის (the Aesirs and the Vanirs), ერთ-ერთი პირველი მსოფლიო ომებს შორის.

ოდინი

ოდინის ატრიბუტები იყო მშვილდი და 10 ისარი, რომლებიც მიზანს არასდროს სცდებოდნენ, და ბეჭედი დრუპნირი (Draupnir), რომლისგანაც ყოველ მეცხრე ღამეს დანარჩენი 8 ბეჭედი წარმოიშვა.

ოდინი იყო ღმერთი მამაცი მებრძოლისა და მშვიდობიანი ოჯახებისა. ეს ღმერთი ჩვეულებრივ ხასიათდება როგორც მოხუცი ბრძენი კაცი თეთრი წვერით, ან ომის მბრძანებელი ოქროს მუზარადით, შუბი მარჯვენა და ფარი მარცხენა ხელში ეჭირა. როგორც ქარის ღმერთი, ოდინი ამხედრებული იყო რვაფეხა ცხენზე სლიპნირზე. როგორც ყველა ღმერთს, ოდინსაც შეეძლო მიეღო ის ფორმა რაც მას სურდა. ოდინს უამრავი ზედმეტსახელი შეარქვეს. ყველაზე გავრცელებული სახელებია:
ალფადირ (ყველაფრის მამა)
ბოლვერკ (უბედურების მომტანი)
ჰარ (ძალიან მაღალი)
ჰარბარდ (ნაცრისფერი წვერი)
ჯაფნჰარ (უმაღლესი)
თჰიდი (მესამე)
ვეგტამ (ბილიკების მცოდნე)

ოდინმა და მისმა ძმებმა იმირი (პირველი გიგანტი) მოკლეს. იმირის ნარჩენებისგან მათ მიდგარდი (ადამიანთა სამყარო) შექმნეს. ჭიაყელებისგან, რომლებიც იმირის ჩონჩხს შესეოდნენ, ნაინები იქნა შექმნილი. ცხრა დღე-ღამის განმავლობაში, საჭმელის და სასმელის გარეშე, ოდინი იგდრასილზე (ხე-სამყარო) იყო ჩამოკიდული, რათა ხის სიმბოლოთა საიდუმლო შეეცნო. მანამ ამ მსხვერპლშეწირვით ისწავლა 9 პოემა ძალისა და 18 რუნი, რამაც საშუალება მისცა რომ კონტაქტი ჰქონოდა მკვდრებთან და გაეუმჯობესებინა თავისი საკუთარი ბრძნული მანერები. თავისი ცალი თვალი მან მიმირის გაუცვალა სიბრძნის მე3 შადრევნის წყალში. ზოგს სწამდა რომ ოდინის თვალი, რომელიც მან მიმირს დაუტოვა, მზესავით ანათებდა. ოდინმა ნაინებს პოეზია მოპარა და ღმერთებს და ადამიანებს აჩუქა. ოდინის ვაჟები არიან : თორი (Thor), ბალდერი (Balder), ვიდარი (Vidar), ბრაგი (Brag), ბალი (Bali), ტური (Tur) და ჰოდერი (Hoder). ოდინი მოკლული იქნა მგელ ფენრირის, ლოკის შვილის მიერ, რაგნაროკის (უკანასკნელი ბრძოლა) დღეს.

ფენრირი

Twilight - 15 Step (Radiohead)

ინდური მითოლოგია

ინდუსთა ღმერთების მითოლოგია ერთ–ერთი უმდიდრესია მსოფლიოში.რთული ბუნება ისეთი დიდი ღმერთებისა, როგორიცაა შემოქმედი ბრაჰმა, მხსნელი ვიშნუ და გამანადგურებელი შივა, შემოქმედებით, თავგადასავლებითა და რომანტიკით აღსავსე მრავალ მითშია გათამაშებული. ამ მითებში თავად ინდუიზმის დახვეწილი და კეთილშობილური სულია განსახიერებული.ღმერთებს მრავალი ინდური ტექსტი ასხამს ხოტბას და ზოგი მათგანი, მაგალითად, რიგ ვედა, ძალზე გრძელია. ეს ტექსტი, ახ.წ. XIX საუკუნის ბოლოდან "შრი ბჰაგავატა პურანა", იმ ვედების ბოლოდროინდელი ვერსიაა, რომლებიც საუკუნეების განმავლობაში იწერებოდა.

ინდური მითოლოგია


ინდუსთა ღმერთების მითოლოგია ერთ–ერთი უმდიდრესია მსოფლიოში. რთული ბუნება ისეთი დიდი ღმერთებისა, როგორიცაა შემოქმედი ბრაჰმა, მხსნელი ვიშნუ და გამანადგურებელი შივა, შემოქმედებით, თავგადასავლებითა და რომანტიკით აღსავსე მრავალ მითშია გათამაშებული. ამ მითებში თავად ინდუიზმის დახვეწილი და კეთილშობილური სულია განსახიერებული. ღმერთებს მრავალი ინდური ტექსტი ასხამს ხოტბას და ზოგი მათგანი, მაგალითად, რიგ ვედა, ძალზე გრძელია. ეს ტექსტი, ახ.წ. XIX საუკუნის ბოლოდან "შრი ბჰაგავატა პურანა", იმ ვედების ბოლოდროინდელი ვერსიაა, რომლებიც საუკუნეების განმავლობაში იწერებოდა.



მაჰაბჰარატა

მაჰაბჰარატა - (სანსკ. महाभारत mahābhārata „თქმულება დიდ ბჰარატებზე“) - ძველი ინდური ეპიკური პოემა, რომელსაც საფუძვლად უდევს ჩრდილეთისა და ჩრდილოეთ-დასავლეთის ინდოელი ხალხების თქმულებები და ლეგენდები. მისი აღმოცენების ხანად ითვლება ძვ. წ. II ათასწლეულის II ნახევარი. თანამედროვე სახე მიიღო ახ. წ. I ათასწლეულის შუა წლებში. წერილობითი ფორმით ძვ.წ.400 და ჩვ.წ. 400 წლებში ჩამოყალიბდა. მაჰაბჰარატა შეიცავს დაახლ. ასი ათას ორლექსეულს, რითაც იგი მსოფლიოში ყველაზე დიდი პოემაა. მაჰაბჰარატა როგორც საგმირო, ასევე რელიგიურ-ფილოსოფიური ეპოსია. მის ავტორად მიჩნეულია ლეგენდარული პოეტი ვიასა, რომელსაც მაჰაბჰარატას შექმნა ღვთაება განეშამ შთააგონა. პოემა შედგება თვრამეტი თავისა და ბოლოსიტყვაობისგან. ისევე როგორც არაბული ათასერთი ღამე, მისი მთავარი შინაარი გავრცობილია მრავალი პარალელური მოთხრობით და მოკლე ეპიზოდით. მაჰაბჰარატა განიხილავს ინდუიზმის ყველა ძირითად თემას - არსებათა ყოფას, სიკვდილსა და ხელმეორედ დაბადებას, კარმასა და დჰარმას, აღწერს ბედნიერებას და ტანჯვას, კეთილი და ბოროტი ქმედების ნაყოფს, მსხვერპლშეწირვას და მის დანიშნულებას.ბჰარატას უძველესი შთამომავლობის პატრიარქს სამი შვილი ჰყავდა: დჰრიტარაშტრა, პანდუ და ვიდურა. უფროსი დჰრიტარაშტრა ბრმა დაიბადა, ამიტომ ტახტის მემკვიდრეობა შემდეგ ძმას - პანდუს - ერგო. მაგრამ პანდუმ თავისი ბრმა ძმა გაამეფა, თავად კი თავის მეუღლეებთან ერთად ტყეში გაიხვეწა, სადაც მას ხუთი ვაჟი შეეძინა - ძმები პანდავები. მათ შორის აღსანიშნავია არჯუნა, კრიშნას მეგობარი და მოსწავლე.
ბრმა დჰრიტარაშტრას ასე ვაჟი ეყოლა, ცნობილნი როგორც კაურავები.კაურავები შიშობდნენ, რომ პანდავები მათ ტახტს შეეცილებოდნენ, ამიტომ ცდილობდნენ ძმების განადგურებას. მაგრამ პანდავებს ბედი უღიმოდათ და ისინი ყოველთვის გაურბოდნენ სიკვდილს.
საბოლოოდ პანდავებს წილად ერგოთ საკუთარი სამეფო, რომელიც მათ კაურავებთან კენჭისყრაში ცამეტი წლით წააგეს. მაგრამ ამ ვადის გასვლის შემდეგაც კაურავებმა პანდავებს სამეფო არ დაუბრუნეს, რამაც მათ შორის ომი გამოიწვია.
ბრძოლა კურუკშეტრას ველზე გაიმართა (დელის მიდამო). საომარი მოქმედებების დაწყებამდე კრიშნამ არჯუნას, რომელიც, მიუხედავად კაურავების ვერაგობისა, ძმათშორისი ომის წინააღმდეგი იყო, ბჰაგავადგიტა (მაჰაბჰარატას VI თავი) მოუყვა და ომის აუცილებლობასა და სამართლიანობაში დაარწმუნა. პანდავებმა კაურავები დაამარცხეს და ტახტი დაიბრუნეს.



შივა

შივა - (სანსკ. शिव śiva ”კეთილი”) - ინდუისტური სამების (ტრიმურტი) გამანადგურებელი ღვთაება შემოქმედი ბრაჰმას და მფარველი ვიშნუს გვერდით.
თუ ბრაჰმას ფუქნცია უხსოვარ დროში მსოფლიოს შექმნა იყო, ხოლო ვიშნუს მისია ყოველ საუკუნეში იმაში მდგომარეობს, რომ მან თავის მრავალრიცხოვან ატარებად მანიფესტირებულმა ღვთაებრივი კანონი (დჰარმა) აღადგინოს, შივას ბედისწერამ ამდაგვარი ერთმნიშვნელოვანი როლი არ დააკისრა. იგი ინდუიზმის ყველაზე საინტერესო და მრავალფეროვანი მოვლენაა.
შივა არა მხოლოდ სიცოცხლის და სიკეთის წყაროა, ჰიმალაების მთებში მედიტაციაში მჯდომი ასკეტური იოგი, იგი კოსმოსური ცეკვის დიადი მეფეცაა (ნატარაჯა). მთელი მსოფლიო მისი ექსტაზის ცეცხლში ნადგურდება და ხელახლა შივას მიერვე ნაყოფიერდება, იხ. ლინგამი.



კრიშნა

კრიშნა - (სანსკრ. कृष्ण kṛṣṇa ”შავი”) - ინდუისტური ღვთაება ვიშნუს მერვე ავატარა (განასახიერება). თავის მორწმუნეთათვის იგი ღმერთის უზენაეს ფორმას წარმოადგენს. კრიშნას ცხოვრება აღწერილია უძველეს ხანაში სანსკრიტზე შექმნილ ბჰაგავატაპურანაში, ხოლო მის მოძღვრებას შეიცავს ინდური ეპოსის მაჰაბჰარატას მეექვსე თავი, რომელიც ცნობილია როგორც ბჰაგავადგიტა. ინდურ მითოლოგიაში კრიშნა გვევლინება ლამაზ ჭაბუკად. იგი სალამურის ჰანგებით მწყემს ქალიშვილთა გულებს იტაცებს, შემდგომ კი ერთ მათგანს - რადჰას - თავის მარადიულ თანამგზავრად აირჩევს. ბჰაგავატაპურანა მოგვითხრობს კრიშნას ბავშვური ოინების შესახებ - როგორ იპარავს კარაქს და ამტვრევს ქოთნებს, მალავს მდინარეზე მობანავე მწყემს ქალიშვილთა სამოსს და უქმნის მათ ილუზიას, თითქოს იგი თითოეულ მათგანთან ცეკვავს და ა.შ. ასევე გვიყვება მის საგმირო საქმეებსაც: როგორ გადაარჩინა კრიშნამ მშობლიური სოფელი გველეშაპისგან, რომლის თავებზეც იგი ცეკვავდა, იხსნა დაუსრულებელი წვიმისაგან, რისთვისაც მან მთა გოვარდჰანა ცალი თითით აწია და სოფელს ქოლგასავით გადაახურა. ბჰაგავატაპურანას ლეგენდები ინდოელი ხალხის კლასიკური ცეკვის, ფოლკლორის, ფერწერის, ხუროთმოძღვრების და ლიტერატურის დაუსრულებელ სიუჟეტურ წყაროდ იქცა. მწყემსი კრიშნა თავის მეგობარ პრინც არჯუნას კურუკშეტრას დიდი ბრძოლის წინ ფილოსოფიურ დიალოგს უმართავს და არიგებს. ბჰაგავადგიტას ამ დიალოგში იხსნება ინდუიზმის მსოფლმხედველობრივი პრინციპები, სახელდობრ სულის არსებობა და უკდავება, მისი კავშირი ”ზესულთან” (ღმერთთან), განიხილება ბუნების კანონზომიერება, მისგან გათავისუფლების და ღმერთთან დაბრუნების გზა. ვინაიდან კრიშნა მფარველი ღვთაება ვიშნუს ავატარაა , იგი მსოფლიოს უზენაესი მფარველი და დამრიგებელია. ბჰაგავადგიტადან ქვემოთმოყვანილი ციტატა კრიშნას, როგორც უზენაესის, ნოუმენალურ არსს გადმოცემს ლაკონურად: "მე ვარ მარადიული სული, მსოფლიოს განმგებელი.ბუნება მე მემორჩილება. მე ვევლინები მსოფლიოს, როცა იგი ქაოსში იძირება და მასში კანონზომიერება ირღვევა. კეთილთა გადასარჩენად და ბოროტთა დასასჯელად საუკუნიდან საუკუნეში ვიბადები ამქვეყნად."



ინდრა

ინდრა - (სანსკრ. इन्द्र indra ”ხელმწიფე”) - ინდუისტური უძველესი ღვთაება, წვიმის მწირავი და ღმერთთა მეფე.
ძველ ინდოეთში ინდრას კულტი ძლიერად იყო გავრცელებული, რომელიც შემდგომში ტრიმურტით და სხვა უფრო პოპულარული ღვთაებებით შეიცვალა.




ჯაგანნათა

ჯაგანნათა - (სანსკრ. जगन्नाथ jagannātha ”მსოფლიოს განმგებელი”) - ინდუისტური ღვთაება კრიშნას დაუმთავრებელი გამოსახულება ქ. პურის (ორისა, ინდოეთი) ჯაგანნათას ტაძარში. გადმოცემით ჯაგანნათა კრიშნას ძვლებზე აგებული უზარმაზარი ქანდაკება უნდა ყოფილიყო, მაგრამ მის დამთავრებას ადგილობრივი ხელისუფლის მოუთმენლობამ ხელი შეუშალა.
ჯაგანნათა კრიშნას მიმდევრებისთვის, როგორც რელიკვია, დიდ როლს თამაშობს. წელიწადში ერთხელ პურიში მას ეტლზე ათავსებენ, რომელსაც მორწმუნეთა ხალხმრავალი პროცესია თოკებით ექაჩება. ამ რიტუალის დროს ყველაზე ფანატიკური მიმდევრები ეტლს ბორბლებქვეშ უვარდებიან, ვინაიდან ამგვარად გარდაცვლილთა სულები მაშინვე ”მსოფლიოს განმგებლის” ადგილსამყოფს აღწევენ.



მურუგანი სკანდა, კარტიკეია

მურუგანი სკანდა, კარტიკეია - (ტამილი: மு௫கன்) - ინდუისტური ღვთაება შივას და მისი მეუღლე დურგას შვილი, ომის ღმერთი.
არსებობს მის დაბადებასთან დაკავშირებული რამდენიმე ერთმანეთის გამომრიცხველი ლეგენდა, რაც იმაზე მეტყველებს, რომ ამ ღვთაებაში არიული სკანდა, იგივე კარტიკეია და დრავიდული მურუგანი ერთ პიროვნებაში გაერთიანდა.
პარადოქსულია, რომ ომის ღვთაების კულტი სამხრეთ ინდოეთის მშვიდობამოყვარე ხალხებში ძლიერ არის გავრცელებული (მსოფლიოს ამ რეგიონში ისტორიას დიდი ომები არ ახსოვს).



ჰანუმანი

ჰანუმანი - (სანსკრ. हनुमान hanumān ”გატეხილი ყბა”) - ინდუისტური ღვთაება რამას ერთგული მეგობარი.
რამაიანა მოგვითხრობს, რომ ქარის ღვთაების და მაიმუნის შთამომავალი ჰანუმანი რამას ეხმარება სიტას რავანასგან დახსნაში: ცეცხლმოკიდებული კუდით იგი ხტება შრი-ლანკას კუნძულზე და რავანას ქალაქში ხანძარს აჩენს.
ჰანუმანის კულტი ძირითადად ვიშნუს (კრიშნას და რამას) თაყვანისცემლებშია გავრცელებული.



პარვატი

პარვატი - (სანსკ. पार्वती pārvatī ”მთისა”) - ინდუისტური ქალღმერთი დურგას, დამანგრეველი ღვთაება შივას მეუღლის, ”ლმობიერი” მანიფესტაცია, მრისხანე კალის საპირისპირო სახე. ინდუიზმში იგი ბრწყინვალებას, სათნოებას და სილამაზეს განასახიერებს.
ინდოეთში პარვატის ძირითადად გასათხოვარი ქალიშვილები სცემენ თაყვანს და უხვი მსხვერპლშეწირვებით (ყვავილებით და ხილით) მდიდარ და ლამაზ საქმროს ინაღდებენ.



განეშა

განეშა - (სანსკ. गणेश gaṇeśa ”მხედართმთავარი”) - ინდუიზმის პანთეონის ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული ღვთაება, შივას და პარვატის შვილი. განასახიერებს სიბრძნეს და წარმატებას. ლეგენდა განეშაზე ამგვარია: სპილოს თავი მას დაბადებიდანვე არ ჰქონია. განრისხებულმა შივამ მას თავი ჯერ მოჰკვეთა, შემდეგ კი თავისი მეუღლე პარვატის ხვეწნა-მუდარას ყური უგდო, ტყეში პირველშემხვედრ ცხოველს - სპილოს - თავი მოჰკვეთა, განეშას მხრებზე დაუსვა და გააცოცხლა. ”ბრძენი” ცხოველის თავით დაჯილდოებული განეშა დიდი მხედართმთავარი და მთავარსარდალი გახდა.
დღესაც ინდუისტები რაიმე ახალი საქმის დაწყებამდე, მოსწავლეები კი გამოცდების ჩაბარებამდე აუცილებლად მიართმევენ მსუნაგ განეშას უხვ შესაწირავს - ბრინჯს, ქოქოსის კაკალს, ერბოს და ტკბილეულს, რათა საყვარელმა ღვთაებამ თავისი სიბრძნე და წარმატება არ მოაკლოს მათ.



ბრაჰმა

ბრაჰმა - (სანსკრ. ब्रह्मा brahmā ”შემოქმედი”) - ადრეული ბრაჰმანიზმის უმაღლესი ღვთაება, ინდუისტური სამების ტრიმურტის შემოქმედი ღმერთი - მფარველ ვიშნუსა და გამანადგურებელ შივასთან ერთად.
ბრაჰმას კულტი უნდა წარმოშობილიყო გვიანდელ ვედურ პერიოდში ძვ. წ. I ათასწლეულის I ნახევარში კლასობრივი საზოგადოების გაჩენისა და ქურუმთა პრივილეგიური კასტის ბრაჰმანების გაბატონებასთან ერთად.
ჩვეულებრივ ბრაჰმას გამოხატავენ გედზე მჯდომს ოთხი სახითა და ოთხი ხელით.
ვინაიდან ბრაჰმამ მსოფლიოს შექმნა უხსოვარ დროში უკვე დაასრულა, ინდუიზმის მიმდევრებში მის მიმართ ინტერესი იმდენად დაიკარგა, რომ ტაძრებით მოფენილ ინდოსტანის ნახევარკუნძულზე ბრაჰმასთვის მიძღვნილი ორი უძველესი მოუვლელი ტაძარიღა არსებობს. ბრაჰმას კულტი საუკუნეების განმავლობაში შეცვალეს სხვა ღმერთებმა - კრიშნამ, რამამ, განეშამ და სხვა.



დურგა

დურგა - (სანსკ. दुर्गा durgā ”ძნელად შესაცნობი”) — ინდუიზმის ყველაზე მთავარი ქალღმერთი, გამანადგურებელი ღვთაება შივას მეუღლე.
დურგა არა მხოლოდ ყველა სულიერის დედაა, იგი თვით ღმერთების მშობელიცაა. ავ სულთა შემმუსვრელი და გასაჭირში მყოფთა მფარველი ქალღმერთის კულტი ძლიერ გავრცელებულია ინდუიზმის მიმდევრებს შორის, დურგასი ეშინიათ და უყვართ იგი. ყველა სხვა ღვთაებათა თაყვანისცემამდე მას როგორც „მშობელ დედას“ (მა) ეთაყვანებიან.




კალი, კალი მა

კალი, კალი მა - (სანსკ. काली kālī ”შავი”) - ინდუისტური ქალღმერთი დურგას მრისხანე განსახიერება, ღვთაება შივას მეუღლე. მისი ლმობიერი ფორმაა პარვატი. ინდუიზმის მიმდევრებისთვის იგი განასახიერებს ბოროტებასთან მარადიულ ბძოლას. მრისხანე ”დედა”, მა ჭეშმარიტების მისაღწევად რთულ გზაზე მოსიარულეთა მფარველია.



რამა

რამა - (სანსკრ. राम rāma ”შავი”, ”მუქი” ან ”მომხიბლელი”) - ინდუისტური ღვთაება ვიშნუს მეშვიდე ავატარა (განასახიერება).
ინდური ეპოსი რამაიანა მოგვითხრობს რამას ცხოვრებისა და მის საგმირო საქმეთა შესახებ: მშობლების მიერ მის დიდად ნანატრ დაბადებას (როგორც ვიშნუს ავატარა), დიად მასწავლებლებთან სწავლასა და საომარ საქმეებში დახელოვნებას, მის პაექრობას პრინცესა სიტას ცოლად მოგებისთვის, შემდგომ მის გაძევებას სასახლიდან და ტყეში ასკეტურ ცხოვრებას მხოლოდ მეუღლის და ძმის საზოგადოებაში.
შრი-ლანკას ბოროტი მბრძანებელი რავანა იტაცებს სიტას, და რამა ძმასთან და მაიმუნთა მეფე ჰანუმანთან ერთად დიდი ბრძოლის შედეგად იბრუნებს მეუღლეს, გამარჯვებული ბრუნდება სასახლეში და მისთვის განკუთვნილ სამეფო ტახტს იკავებს.
რამას საგმირო საქმეები და სიტას მეუღლეუბრივი ერთგულება დღემდე ინდოელი ხალხისთვის საყოველთაოდ სამაგალითო და მისაბაძია.



ვიშნუ

ვიშნუ - (სანსკრ. विष्णु viṣṇu, ”ყოვლისმომცველი”) - ინდუისტური სამების (ტრიმურტი) მფარველი ღვთაება შემოქმედი ბრაჰმას და გამანადგურებელი შივას გვერდით. ოთხხელიანი ვიშნუ განისვენებს კოსმოსურ ოკეანეში და ქმნის ახალ სამყაროებს. ფერხთით უზის ბედნიერების ქალღმერთი ლაკშმი. როგორც მფარველი ღვთაება, იგი ძილბურანიდან ყოვლეთვის მაშინ იღვიძებს, როცა მსოფლიოს საფრთხე ემუქრება. ავატარად მოვლენილი, ვიშნუ ანადგურებს ბოროტებას და აღადგენს კანონიერებას. მის ავატარათგან ყველაზე ცნობილია რამა, კრიშნა და ბუდა.



სურია

სურია - (სანსკრ. सूर्य sūrya ”მზე”) - ინდუისტური უძველესი მზის ღმერთი. მისი კულტი საუკუნეების განმავლობაში შესუსტდა და ადგილი დაუთმო უფრო ”ახალ” ღვთაებებს. სურიასთან დაკავშირებულია ინდუიზმის ყველაზე ”წმინდა” სალოცავი ფორმულა - მანტრა გაიატრი.

ეგვიპტური მითოლოგია

ძველი ეგვიპტის მითოლოგია ჩამოყალიბდა ჩვ. წ.-მდე VI-IV ათასწლეულში, დიდი ხნით ადრე კლასობრივი საზოგადოების წარმოშობამდე.

ძველი ეგვიპტის მითოლოგიის წყაროები არასრული და უსისტემოა. მრავალი მითის

ხასიათი და წარმოშობა ბუნდოვანია და მათი აღდგენა მხოლოდ გვიანდელ ტექსტებზე დაყრდნობით არის შესაძლებელი.

ძირითადი ძეგლები, რომლებშიც ძველი ეგვიპტელების მითოლოგიური წარმოდგენაა არეკლილი, არის სხვადასხვა რელიგიური ტექსტები: ჰიმნები, ლოცვები, სამარხთა კედლებზე აღწერილი დაკრძალვის რიტუალები...

მათ შორის ყველაზე მნიშვნელოვანია „პირამიდების ტექსტები“, განკუთვნილი მეფეთა დაკრძალვის რიტუალისათვის. ეს ტექსტები ამოკვეთილია ძველი სამეფოს V და VI დინასტიების (ჩვ. წ.-მდე XXVI-XXIII სს.) ფარაონების პირამიდების შიდა სათავსებში; „სარკოფაგების ტექსეტი“, რომლებიც შუა სამეფოს ხანის (ჩვ. წ.-მდე XXI-XVIII სს.) სარკოფაგებზეა შემონახული; „მიცვალებულთა წიგნი“ — შედგენილი ახალი სამეფოს დასაწყისიდან (ჩვ. წ-მდე. XVI ს. შუახანები) ძველი ეგვიპტის ისტორიის დასასრულამდე.

ეგვიპტური მითოლოგიური წარმოდგენები თავისებურად აისახა ისეთ ტექსტებშიც, როგორებიცაა: „წიგნი ძროხისა“, „წიგნი სიფხიზლის ჟამისა“, „წიგნები საიქიო სამყაროზე“, „წიგნი სუნთქვისა“, „ამდუატი“ და სხვ.

მნიშვნელოვან მასალებს გვაწვდის დრამატული მისტერიული ჩანაწერებიც, რომლებსაც ქურუმები ასრულებდნენ რელიგიურ დღესასწაულებზე და ფარაონთა კურთხევის ჟამს. მითოელემენტებს შეიცავს სხვა მაგიური ტექსებიც: შელოცვები, ჯადო-სიტყვები და სხვ.

ეგვიპტური მითოლოგიის შესახებ ცნობებს გვაწვდის ძველი ბერძენი ისტორიკოსის, „ისტორიის მამად“ წოდებული ჰეროდოტეს (ჩვ. წ-მდე დაახლ. 485-424 წწ., ეგვიპტეში მოგზაურობდა ჩვ. წ.-მდე V ს-ში) ნაშრომი „ისტორია“; ძველი ბერძენი პროზაიკოსის, ისტორიკოსისა და ფილოსოფოს-ეთიკოსის პლუტარქეს (ჩვ. წ. I-II სს.) ნაშრომი „ისიდისა და ოსირისზე“ და სხვ.

მითების ცნობით, ნილოსის მიწა-წყლის მართვა პტახმა დაიწყო მენესის ეპოქამდე 17 900 წლით ადრე, ე.ი. ჩვ. წ.-მდე 21 000 წლიდან. 9000 წლის შემდეგ პტახმა თავის მმართველობა თავის ძერას გადასხვა. რა მხოლოდ 1000 წელიწადის მართავდა ეგვიპტეს - ჩვ. წ.-მდე 12 000 - 11 000 წლებში. სწორედ ეს წლები ემთხვევა წარღვნის სავარაუდო დროს.

ბერძნული მითოლოგია

ბერძნულ მითებში ახსნილია სამყაროს დასაბამი და სხვადასხვა ღმერთებისა თუ ქალღმერთების, გმირებისა თუ სხვადასხვა მითიური ქმნილებების ცხოვრებისა და თავგადასავლების დეტალები.
უძველესი ლიტერატურული წყარო "ილიადასა" და "ოდისეას" ეპიკური პოემები, ძირითადად ტროას ომის გარშემო მომხდარ ამბებსა და მოვლენებს მოგვითხრობს.



კრონოსი---პირველი თაობის დიდი ღმერთი (ზევსის, პოსეიდონის, ჰადესის, ჰერას, დემეტრას, ჰესტიას მამა). ურანოსისა და გეას შვილი. . დედის (დედამიწის) შემწუხებელი ურანოსი რომ დაასაჭურისა (ასო წაჰკვეთა), დანარჩენ ტიტანებზე ამაღლდა და გახდა ღმერთების პირველი მბრძანებელი. დადგა ოქროს ხანა. ასე ახსნეს ბერძნებმა მორიგი კოსმოგონიური მოვლენა, ცისა და მიწის გაყოფა. ცოლად შეირთო თავისი და--რეა, რომალმაც შვა ჰესტია, დემეტრე, ჰერა, ჰადესი, პოსეიდონი, ზევსი, კენტავრი ქირონი. გეამ უწინასწარმეტყველა: "შენც შენი შვილი დაგამხობსო", ამიტომ ახალშობილ შვილებს ყლაპავდა, რომ თავისი ბატონობა უზრუნველეყო.

ასე შთანთქა ყველანი ზევსის გარდა, რომელიც რეამ ცბიერებით იხსნა: ჩვრებში გახვეული ქვა შეუგდო პირში, ყრმა კი გადამალა იდას მთაგრეხილზე, დიქტეს გამოქვაბულში, სადაც თხა ამალთეა კვებავდა, კურეტები იცავდნენ, ნიმფები უვლიდნენ. მერე ზევსმა ტიტანომაქია ატეხა. დაამხო კრონოსი და გეას შემწეობით თუ მეტისის დახმარებით აიძულა ჩაყლაპული შვილები უკანვე ამოენთხია. ამიერიდან ის შებოჭილი წევს ქვესკნელში სხვა ტიტანებთან ერთად, ან ნეტართა კუნძულზე მსაჯულობს, რადამანთისთან ერთად, როგორც ჰესიოდე და პინდარე ვარაუდობენ.

• ზევსი
  Ζεύς [Zeus]----ღმერთების მამა, ელვის, ჭექა-ქუხილისა და ჰაერის განმგებელი
  კრონოსისა და რეას უფროსი ვაჟი
  პოსეიდონის, ჰადესის, ჰერას, დემეტრას უმცროსი ძმა
  ათენას, აპოლონის, არტემიდეს, არეს, აფროდიტეს, ჰერმესის, დიონისეს, ჰერაკლეს და ა.შ. მამა
  ციური სხეული: პლანეტა იუპიტერი

* პოსეიდონი Ποσειδῶν [Poseidōn]----ზღვის (აქ; ატლანტის ოკეანე, მისი სამფლობელო ადგილი ატლანტის ოკეანე და ხმელთაშუა ზღვის), აგრეთვე მიწისძვრისა და ცხენებისკლეითოსთან ერთად გააჩინა ხუთი ტყუპის ცალი ვაჟი; შეუუღლდა ამფიტრიტეს ღმერთი უფროსი ძმა კრონოსისა და რეას ვაჟი მოკვდავ ტრიტონის მამა. სამყაროს განაწილებისას ზევსს ერგო ცა, ჰადესს მიწისქვეშეთი ხვდა წილად, ხოლო პოსეიდონს – დედამიწა და ოკეანე









ჰერა Ἥρα [Hērā]-------ოჯახის ქალღმერთი, ქორწინების, დედობისა და დაბადების განმგებელი. მშობიარეთა დამხმარე. ზევსის უაღრესად ეჭვიანი მეუღლე
.არესის, ჰეფესტოს, ჰებეს და ა. შ. დედა. ზევსის და.











დემეტრა

• Δημήτηρ [Dēmētēr]----მიწის ქალღმერთი, ზევსის და, ქალღმერთი დედა, ნაყოფიერების ღმერთი
  სამსახოვანი ქალღმერთი სხვადასხვა მანიფესტაციებში, ანუ გამოვლინებებში: ქალწული, დედა, ან მოხუცი ქალი
  ზევსის გაუთხოვარი და საყვარელი
  ხელოვნებაში მჭიდროდ არის დაკავშირებული მის ქალიშვილ პერსეფონესთან და მის მეუღლესთან ჰადესთან
  • პლუტონის დედა

აპოლონი

• Ἀπόλλων [Apollōn]-------პოეზიის, სინათლის, შავი ჭირისა და წინასწარმეტყველების ღმერთი
  მუზების წინამძღოლი (თანასახელი: Musagetes)
  გათანაბრებულია ფებოსთან (მზის ღმერთი)
  ზევსისა და ტიტანინის ვაჟი ლეტო
  უცოლო, ასკლეპიოსის მამა
  არტემიდეს ტყუპის ცალი ძმა
  • ციური სხეული: მზე

არტემიდე

• Ἄρτεμις [Artemis]-----ნადირობისა და მთვარის ქალწული ღმერთქალი (სელენესთან ერთად)
  ზევსისა და ლეტოს ქალიშვილი
  აპოლონის ტყუპის ცალი და (აპოლონი = მზის ღმერთი ჰელიოსი, არტემიდე = მთვარის ღმერთქალი სელენე)
  არ გათხოვილა, არცერთ მამაკაცს მისცემია, არამედ იყო თავისუფალი და უშვილო
  
  • ციური სხეული: მთვარე

• • ათენა
  Ἀθηνᾶ [Athēnā]------სიბრძნის ქალღმერთი, გმირების, ქალაქების, მიწათმოქმედების, ხელოვნებათა და მეცნიერებების, ქალური ხელსაქმის, (სტრატეგიული) ბრძოლისა და მშვიდობის დამცველი, ქალაქ ათენის ქალღმერთი
  (პალასი)
  ზევსისა და მეტისის საყვარელი ქალიშვილი
  გაუთხოვარი ქალი; გააუპატიურა ჰეფესტომ და შეეძინა ერექთონიოსი, ერექთევსის მამა; ჰეფესტოსთან ერთად განაგებდა ათენს.

• არესი Αρης [Arēs]------დამანგრეველი ომის ღმერთი
  ზევსისა და ჰერას კანონიერი ვაჟი
  დემოსისა და ფობოსის მამა მამა
  ცოლქმრული ერთგულების დამრღვევი სასიყვარულო კავშირი აფროდიტესთან
  ციური სხეული: პლანეტა მარსი.

• აფროდიტე Ἀφροδίτη [Aphroditē]-----სიყვარულისა და მშვენიერების ქალღმერთი
  ორ სხვადასხვა ფიგურას ჰქვია ეს სახელი:
  1. ურანუსის უფროსი ქალიშვილი, რომელიც ზეციურად იწოდება (აფროდიტე ურანია)
  გაჩნდა ზღვის ქაფში
  2. ზევსის უმცროსი ქალიშვილი და ჩვეულებრივად იწოდება
  დიონეს ნაშვილები ქალიშვილი
  ჰეფესტოს ცოლი
  ციური სხეული: პლანეტა ვენერა,
  სხვა სახელები:
  1. (უფროსი): ანადიომენე (ზღვიდან ამოსული), ურანია (ზეციური, ანუ ურანოსის შთამომავალი)
  2. (უმცროსი): მელაინა (შავი), ანდროფონოსი (კაცთა შემმუსრველი), ეპიტიმბიდია (სამარხებზე მდგარი).

• ჰერმესი
  (Ἑρμῆς [Hermēs]------ქურდების, ვაჭრობისა და მოგზაურთა ღმერთი. ღმერთების შიკრიკი, მაცნე
  ზევსისა და ნიმფეს ვაჟი მაია
  პანის, დაფნეს, ჰერმაფროდიტოს, აბდეროს და ავტოლიკოს მამა
  ციური სხეული: პლანეტა მერკური.

• ჰეფესტო
  Ἥφαιστος [Hēphaistos]------ვულკანის, ცეცხლის, სამჭედლო ხელოვნებისა და არქიტექტურის ღმერთი (ღმერთებს სასახლეებს უგებდა, ხოლო ადამიანებს უბოძა სახლის მშენებლობის ხელოვნება.); ციკლოპებთან ერთად ზევსისთვის ელვასა და მეხს სჭედდა
  ჰერას ვაჟი (ჩაისახა მარტოდ პართენოგენეზში)
  ზევსმა, იმის გამო, რომ სურდა საკუთარ დედას მი წანააღმდეგ დახმარებოდა ოლიმპოდან მოისროლა და მას შემდეგ ხუკად, კუნტად იქცა.
  შერიგების ნიშნად ზევსმა ის ჩვეულებრივ აფროდიტესთან შეაუღლა, ხოლო აფროდიტემ მას არესთან უღალატა.

• დიონისე
  Διόνυσος [Dionysos]------
  ღვინისა და თრობის (ექსტაზის) ღმერთი
  ღმერთებს შორის ყველაზე უმცროსი
  დემეტრას, იოს, დიონეს, პესეფონეს, ლეთეს ან სემელეს, და ზევსის ვაჟი.

• ჰესტია
  Ἑστία [Hestiā]-------ოჯახური თანხმობის, ოჯახური კერის ცეცხლის მფარველი ქალღმერთი
  გაუთხოვარი ქალწული.

• ჰადესი
  ᾍδης [Hāides]------ზევსის ძმა. ქვესკნელის მპყრობელი
  მისი თანმხლებნი არიან თანატოსი „სიკვდილი“ და ჰიპნოსი „ძილი“.

• პერსეფონე
  Περσεφόνη [Persephonē]------ზევსისა და დემეტრეს ქალიშვილი
  ქვესკნელის მეფე
  ოთხი თვე ჰადესთან ყოფნა, უნაყოფო დრო
  თანასახელი კორე (Κόρη = „ქალიშვილი“).

• ჰერაკლე
  Ἡρακλῆς [Hērāklēs]-------ნახევარღმერთი. ცნობილი გახდა თავისი 12 საქმით
  ზევსისა და ალკმენეს ვაჟი.

• ჰებე
  Ἥβη [Hēbē]-------ახალგაზრდობის ქალღმერთი. გახდა ჰერაკლეს ცოლი, როცა ის ოლიმპოზე ავიდა
  არესისა და ათენას და.